ਕੇਸਰੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨਿਊਜ਼ ਨੈੱਟਵਰਕ: ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੈ ਜਦੋਂ ਫਲਸਤੀਨ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ ਉਹ ਮਿਜ਼ਾਈਲਾਂ ਦਾਗਦੇ ਸਨ, ਕੈਦੀ ਬਣਾਉਂਦੇ ਸਨ, ਜਾਨੀ ਨੁਕਸਾਨ ਕਰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਭੱਜ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਵਾਰ ਉਸਨੇ ਆਕਾਸ਼, ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਨ ਤਿੰਨਾਂ ਤੋਂ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ਪੈਰਾਗਲਾਈਡਰ ਰਾਡਾਰ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਉਹ ਇਸ ਤੋਂ ਆਏ ਹਨ। ਉਹ ਸਾਈਕਲਾਂ ਅਤੇ ਕਿਸ਼ਤੀਆਂ ‘ਤੇ ਆਏ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੇ ਛੋਟੇ-ਛੋਟੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ‘ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਫੈਸਟ ਵਿਚ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਕਤਲ ਅਤੇ ਅਗਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਹਮਲੇ ਨਾਲ ਦੁਨੀਆ ਹੈਰਾਨ ਹੈ। ਕੋਈ ਵੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਅਜਿਹੇ ਹਮਲੇ ਦੀ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਸੀ।
ਫੌਜ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸੂਤਰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ‘ਤੇ ਹਮਾਸ ਦੇ ਹਮਲੇ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਬਾਕੀ ਦੁਨੀਆ ਵਾਂਗ ਹੈਰਾਨ ਹਨ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਕਰੀਬੀ ਮਿੱਤਰ ਅਮਰੀਕਾ, ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੋਸਾਦ ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ਇੰਨਾ ਵੱਡਾ ਹਮਲਾ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਹਰ ਕੋਈ ਮੰਨ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਹਮਾਸ ਨੇ ਬੜੀ ਤਿਆਰੀ ਨਾਲ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ।
7 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਹਮਾਸ ਨੇ 20 ਮਿੰਟਾਂ ‘ਚ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ‘ਤੇ 5 ਹਜ਼ਾਰ ਰਾਕੇਟ ਦਾਗੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਏ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ 1600 ਤੋਂ ਵੱਧ ਮੌਤਾਂ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ। ਹਮਾਸ ਦੇ ਸਫਲ ਹਮਲਿਆਂ ਅਤੇ ਮੋਸਾਦ ਦੀ ਨਾਕਾਮੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਲਈ ਵੀ ਸਬਕ ਛੁਪਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਅਜਿਹੇ ਹਮਲਿਆਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਤਿਆਰੀਆਂ ਕਰਨੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ।
ਸਾਡਾ ਅਜਿਹਾ ਆਖਣ ਪਿੱਛੇ ਪਹਿਲਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਸੱਤ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਜ਼ਮੀਨੀ ਸਰਹੱਦਾਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਨਾਲ 4,096 ਕਿਲੋਮੀਟਰ, ਚੀਨ ਨਾਲ 3,488 ਕਿਲੋਮੀਟਰ , ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨਾਲ 3,323 ਕਿਲੋਮੀਟਰ , ਨੇਪਾਲ ਨਾਲ 1,751 ਕਿਲੋਮੀਟਰ , ਮਿਆਂਮਾਰ ਨਾਲ 1,643 ਕਿਲੋਮੀਟਰ, ਭੂਟਾਨ ਨਾਲ 699 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਅਤੇ ਅਫਗਾਨਿਸਤਾਨ (ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਕਸ਼ਮੀਰ) ਨਾਲ 106 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਸਰਹੱਦ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾ ਅਤੇ ਮਾਲਦੀਵ ਜਲ ਸਰਹੱਦਾਂ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ ਹਨ।
ਦੂਜਾ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਨੇਪਾਲ ਤੋਂ ਅੱਤਵਾਦੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਘੁਸਪੈਠ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਹਨ। ਕਈ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਖੁੱਲ੍ਹੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਨਾਂਹ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ। ਫੌਜੀ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ 7 ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ
ਹੁਣ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ। 2006 ਵਿੱਚ ਫਲਸਤੀਨ ਇੰਤਿਫਾਦਾ ਯਾਨੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿਰੁੱਧ ਬਗਾਵਤ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਹ ਉਹ ਥਾਂ ਸੀ ਜਿੱਥੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਪੱਥਰਬਾਜ਼ੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਪੱਥਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਹਥਿਆਰ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਤਰੀਕਾ ਬਹੁਤ ਸਫਲ ਸੀ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਕਸ਼ਮੀਰੀ ਵੱਖਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਇਸ ਤੋਂ ਸਬਕ ਲਿਆ ਅਤੇ 2009 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੱਥਰਬਾਜ਼ੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈ। 2018 ਤੱਕ ਇਹ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣ ਗਈ ਸੀ। ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੂੰ ਛੁਡਾਉਣ ਲਈ ਪੱਥਰਬਾਜ਼ੀ ਨੂੰ ਹਥਿਆਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਜੇ ਵੀ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਮਸਲਿਆਂ ‘ਚ ਫਸਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ‘ਚ ਸਥਿਤੀ ਬਿਹਤਰ ਹੁੰਦੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਰਗੇ ਹਮਲਿਆਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਚੌਕਸ ਰਹਿਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ।
ਦੂਜਾ ਮਾਹਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰਤ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਮਾਰਗ ‘ਤੇ ਚੱਲਿਆ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਰੂਸ ਅਤੇ ਯੂਕਰੇਨ ਦੋਵਾਂ ਨਾਲ ਚੰਗੇ ਸਬੰਧ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਿੱਤਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖ ਕੇ ਕਦਮ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਆਪਣਾ ਸੁਤੰਤਰ ਸਟੈਂਡ ਲਵੇਗਾ। ਭਾਰਤ ਵੀ ਅੱਤਵਾਦ ਤੋਂ ਪੀੜਤ ਹੈ। ਅਸੀਂ 75 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਕਈ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਹਾਂ। 26/11 ਦੇ ਹਮਲੇ ਹੋਏ, ਸੰਸਦ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ, ਕਸ਼ਮੀਰ ਅਤੇ ਮਨੀਪੁਰ ਵਿੱਚ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਚੱਲ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਤੇ ਹਮਲੇ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇਹ ਉਸਦੀ ਖੁਫੀਆ ਅਸਫਲਤਾ ਹੈ। ਮੋਸਾਦ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਅਤੇ ਫਲਸਤੀਨ ਵਿਚਕਾਰ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵਿਵਾਦ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਫਿਰ ਵੀ ਮੋਸਾਦ ਨੂੰ ਇੰਨੇ ਵੱਡੇ ਹਮਲੇ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਤਾਂ ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਾਅ ਅਤੇ ਆਈਬੀ ਨੂੰ ਤਾਂ ਮੋਸਾਦ ਵਰਗੇ ਭਰੋਸੇ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ।
ਭਾਰਤ ਦੀ ਫੌਜੀ ਰਣਨੀਤੀ ਦੇ ਮਾਹਰ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਾਰਗਿਲ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇਕ ਸਰਹੱਦ ਸਿਰਫ ਇਕ ਫੋਰਸ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਇੱਕ ਬਾਰਡਰ ‘ਤੇ ਬੀ.ਐਸ.ਐਫ., ਆਈ.ਟੀ.ਬੀ.ਪੀ. ਅਤੇ ਫੌਜ ਸਾਰੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਅਤੇ ਜਵਾਬਦੇਹੀ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ।
ਜਿਵੇਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਇਕ ਪਾਸੇ ਕੰਡਿਆਲੀ ਤਾਰ ਹੈ, ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਸਮੁੰਦਰ ਹੈ ਅਤੇ ਇਕ ਪਾਸੇ ਮਿਸਰ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਾਡੀ ਸੰਧੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹਾਂ। ਤਾਂ ਚੀਨ ਅਤੇ ਮਿਆਂਮਾਰ ਵਿੱਚ ਕੰਡਿਆਲੀ ਤਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਹੁਣ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਕੰਡਿਆਲੀ ਤਾਰ ਲੱਗ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਸਾਡੇ ਲਈ ਵੀ ਖ਼ਤਰਾ ਹੈ।
ਇਜਰਾਈਲ ਵਰਗੇ ਹਮਲੇ ਦੀ ਸੂਰਤ ਵਿੱਚ ਸਾਨੂੰ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਵੀ ਦੁਸ਼ਮਣਾਂ ਨਾਲ ਘਿਰੇ ਹੋਏ ਹਾਂ। ਸਾਡੇ ਦੋਵੇਂ ਦੁਸ਼ਮਣ ਲੋਕਤੰਤਰ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਲੋਕਤੰਤਰ ਇੱਕ ਬਹਾਨਾ ਹੈ, ਸਰਕਾਰ ਦੀ ਚਾਬੀ ਫੌਜ ਕੋਲ ਹੈ। ਚੀਨ ਇੱਕ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਦੇਸ਼ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਹੀ ਸਭ ਕੁਝ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਲੋਕਤੰਤਰ ਹਾਂ, ਜਿਸ ਦੇ ਚੰਗੇ ਪਹਿਲੂ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸੀਮਾਵਾਂ ਵੀ ਹਨ।
ਇੱਥੇ ਇੰਨੀ ਵੱਡੀ ਆਬਾਦੀ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਕੋਈ ਨੌਕਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਗੁੰਮਰਾਹ ਕਰਨਾ ਜਾਂ ਰਿਸ਼ਵਤ ਦੇਣਾ ਬਹੁਤ ਆਸਾਨ ਹੈ। ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਵੀ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਉਹ ਦੁਸ਼ਮਣ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਜਾਂ ਆਪਣੇ ਲਈ। ਅਜਿਹੇ ‘ਚ ਅਸੀਂ ਸੈਟੇਲਾਈਟ, ਏਆਈ ਜਾਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੋਰ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨਾਲ ਨਿਗਰਾਨੀ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਸਾਡੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਫੌਜ ਅਜਿਹੇ ਹਰ ਹਮਲੇ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਵੀ ਹਮਾਸ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਦੀ ਉਹੀ ਸਮਰੱਥਾ ਹੈ ਜਿੰਨੀ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਦੀ ਸੀ। ਜਿਵੇਂ ਚੀਨ ਨੇ 2020 ਵਿੱਚ ਪੂਰਬੀ ਲੱਦਾਖ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਅਸੀਂ ਉੱਥੇ 60 ਹਜ਼ਾਰ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਏਅਰਲਿਫਟ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਭਾਰਤ-ਚੀਨ ਸਰਹੱਦ ਦੀ ਤਾਂ ਕੁਝ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਰਹੱਦ ਅਤੇ ਅਸਲ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ ਯਾਨੀ LAC ਹੈ। ਇੱਥੇ ਘੁਸਪੈਠ ਦਾ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਮਾਮਲਾ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਇਆ ਹੈ। ITBP ਭਾਰਤ-ਚੀਨ ਸਰਹੱਦ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਤਾਇਨਾਤ ਹੈ।
ਇੰਡੋ-ਨੇਪਾਲ ਅਤੇ ਇੰਡੋ-ਭੂਟਾਨ ਸਰਹੱਦ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਦੇਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਬਿਨਾਂ ਵੀਜ਼ਾ ਦੇ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ SSB ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। 13 ਮਈ, 2017 ਨੂੰ, ਐਸਐਸਬੀ ਨੇ ਨੇਪਾਲ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਮਹਾਰਾਜਗੰਜ (ਯੂਪੀ) ਦੇ ਸੋਨੌਲੀ ਤੋਂ ਇੱਕ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਅੱਤਵਾਦੀ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਭਾਰਤ-ਮਿਆਂਮਾਰ ਬਾਰਡਰ ‘ਤੇ 16 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ‘ਚ ਤੁਸੀਂ ਬਿਨਾਂ ਵੀਜ਼ਾ ਯਾਤਰਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। 2015 ਤੋਂ 2018 ਦਰਮਿਆਨ ਇਸ ਸਰਹੱਦ ਤੋਂ 563 ਬਾਗੀਆਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ 47 ਮਾਰੇ ਗਏ। ਆਸਾਮ ਰਾਈਫਲਜ਼ ਇੱਥੇ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ ਤਾਇਨਾਤ ਹੈ।
ਪਰ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੀਆਂ ਨਾਪਾਕ ਹਰਕਤਾਂ ਦੀ ਚੁਣੌਤੀ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਦਿਨ ਰਾਤ ਅੱਖਾਂ ਅਤੇ ਕੰਨ ਖੁਲੇ ਰੱਖਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ।