ਪਹਲਗਾਮ ਵਿਚ ਹੋਏ ਭਿਆਨਕ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ, ਜਿਸ ਨੇ 26 ਨਿਰਦੋਸ਼ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੀ ਜਾਨ ਲੈ ਲਈ, ਦੇ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ ਨੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਏਕਤਾ ਅਤੇ ਸੈਨਾ ਦੀ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਨਾਲ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਪਲ ਭਾਰਤ ਦੀ ਦਹਿਸ਼ਤਵਾਦ ਵਿਰੋਧੀ ਰਣਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਮੋੜ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤਿਆਰੀ ਅਤੇ ਤਾਕਤ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਕੂਟਨੀਤੀ, ਸੈਨਾ ਅਤੇ ਰਣਨੀਤਿਕ ਕਦਮਾਂ ਦੀ ਲੜੀ ਦੇ ਨਾਲ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਅੱਤਵਾਦ ਦਾ ਹੁਣ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਫਾਇਆ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।

ਇੱਕਸਾਰ ਰਾਜਨੀਤਕ ਸਹਿਮਤੀ ਵਿਚ, ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੇ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਪਹਲਗਾਮ ਹਮਲੇ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਚੁੱਕੇ ਗਏ ਕਦਮਾਂ ਦੀ ਪੂਰੀ ਹਿਮਾਇਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਹੋਈ ਸਰਬ ਪਾਰਟੀ ਮੀਟਿੰਗ ਦੌਰਾਨ, ਸਾਰੀਆਂ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਦਮਾਂ ਨੂੰ ਹਰੀ ਝੰਡੀ ਦਿੱਤੀ ਜੋ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਰਗੇ ਅੱਤਵਾਦ ਸ਼ਰਣਦਾਤਾ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਚੁੱਕੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਹਿਮਤੀ ਦਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਦੇਸ਼ ਇਸ ਖ਼ਤਰੇ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਇਕਜੁੱਟ ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਹੈ।

ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸੈਨਾ ਰਣਨੀਤਿਕ ਰਵੱਈਏ ਨੂੰ ਰੱਖਿਆ ਤੋਂ ਹਮਲਾਵਰ ਰੁਖ਼ ਵੱਲ ਵਧਾਇਆ ਹੈ। ਉੱਚ ਤੀਬਰਤਾ ਵਾਲੀਆਂ ਤਿਆਰੀ ਮਸ਼ਕਾਂ, ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਟੈਸਟਾਂ ਅਤੇ ਹਵਾਈ-ਨੌਸੈਨਾ ਹਮਲਾਵਰ ਸਾਧਨਾਂ ਦੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਇਸਦੇ ਉਲਟ LoC ਉੱਤੇ ਰੱਖਿਆਤਮਕ ਤੌਰ ਤੇ ਫੌਜੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਹੁਣ ਵੀ ਪੁਰਾਣੇ ਜਹਾਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਸੀਮਤ ਹਮਲਾ-ਸਮਰਥਾ ‘ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੈ। 

ਭਾਰਤ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਸ਼ਟਰ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕੌਂਸਲ (UNSC P5), G20 ਅਤੇ QUAD ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨਾਲ ਗਹਿਰੀ ਰਚਨਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ OIC, ਚੀਨ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਆਰਥਿਕ ਮੋਚੇ ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਕਰੰਸੀ ਸਥਿਰ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਵੇਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਕਾਇਮ ਹੈ, ਜਦਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਕਰਾਚੀ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ ਡਿੱਗ ਚੁੱਕੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮੁਦਰਾ ਇਤਿਹਾਸਕ ਹੇਠਲੇ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਹੈ। ਸਰਕਾਰੀ ਪੈਗਾਮ ਸਾਫ਼ ਹੈ: “ਭਾਰਤ ਪਹਲਗਾਮ ਦਾ ਬਦਲਾ ਲਵੇਗਾ, ਅਤੇ ਦਹਿਸ਼ਤਵਾਦ ਲਈ ਕੋਈ ਥਾਂ ਨਹੀਂ।” ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਆਪਣੀ ਭੂਮਿਕਾ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦਿਆਂ ਹਮਲੇ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦਾ “ਝੂਠ ਦਾ ਪੁਲੰਦਾ” ਦੱਸਿਆ ਹੈ – ਜਿਸਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕਾਂ ਨੇ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।

24 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਹਵਾਈ ਫੌਜ ਨੇ ‘ਐਕਸਰਸਾਈਜ਼ ਆਕਰਮਣ’ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ – ਇੱਕ ਦੇਸ਼ ਪੱਧਰੀ ਉੱਚ ਗਤੀਵਿਧੀ ਵਾਲੀ ਕਈ ਦਿਨ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀ ਮਸ਼ਕ। ਇਸ ਵਿਚ ਰਾਫੇਲ, ਸੁਖੋਈ-30 MKI, ਮਿਰਾਜ 2000, ਨੇਤ੍ਰਾ AWACS, ਹਿਰੋਨ UAVs ਅਤੇ ਅਪਾਚੀ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਮੁੱਖ ਫੋਕਸ ਵਿਚ ਹਨ: ਨਿਸ਼ਾਨਾ-ਬੰਦੀ ਵਾਲੀਆਂ ਬੰਬਾਰੀ ਮਸ਼ਕਾਂ, ਗਹਿਰੀ ਹਮਲਾ ਮਸ਼ਕਾਂ, ਰਾਤ ਸਮੇਂ ਨੀਵੀਂ ਉਡਾਣ, ਇਲੈਕਟ੍ਰੋਨਿਕ ਅਤੇ ਸਾਇਬਰ ਜੰਗੀ ਮਸ਼ਕਾਂ। “ਆਕਰਮਣ” ਦਾ ਅਰਥ “ਅਸਾਲਟ” ਹੈ, ਜੋ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਹੁਣ ਰੱਖਿਆ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਵਧ ਕੇ ਹਮਲਾਵਰ ਤਿਆਰੀ ਵੱਲ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਉਸੇ ਦਿਨ ਭਾਰਤੀ ਨੌਸੈਨਾ ਨੇ INS Surat ਤੋਂ ਇੱਕ ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਟੈਸਟ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਵਿਸਾਖਾਪਟਨਮ-ਕਲਾਸ ਦੀ ਸਟੀਲਥ ਡੈਸਟ੍ਰੌਇਰ ਹੈ ਜਿਸ ਤੋਂ MRSAM ਮਿਜ਼ਾਈਲ ਚਲਾਈ ਗਈ – ਜੋ ਕਿ DRDO ਅਤੇ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਏਅਰੋਸਪੇਸ ਇੰਡਸਟਰੀਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਸਾਂਝੀ ਤੌਰ ਤੇ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਟੈਸਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਤਟ ਦੇ ਨੇੜੇ “ਨੋ ਫਲਾਈ ਜ਼ੋਨ” ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਹ ਕਦਮ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਮੁੰਦਰੀ ਯੁੱਧ ਤਿਆਰੀ, ਘਰੇਲੂ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ-ਚੀਨ ਲਈ ਨਿਰੋਧਕ ਸੰਕੇਤ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।

ਅੱਗੇ ਦੇ ਕਦਮਾਂ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰਿਕ ਐਲਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ, ਪਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਕ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਾ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਭਾਰਤ ਸਰਜੀਕਲ ਸਟ੍ਰਾਈਕ 3.0 ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ – ਜਿਵੇਂ ਕਿ 2016 ਅਤੇ 2019 ਵਿੱਚ ਬਾਲਾਕੋਟ ਹਮਲੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਕਰਾਚੀ ਅਤੇ ਗਵਾਦਰ ਪੋਰਟ ਨੇੜੇ ਨੌਸੈਨਾ ਦੀ ਰੁਕਾਵਟ, LoC ਦੇ ਪਾਰ ਡਰੋਨ ਹਮਲੇ ਅਤੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਤੇ ਸੰਚਾਰਕ ਢਾਂਚੇ ਉੱਤੇ ਸਾਇਬਰ ਹਮਲੇ ਵੀ ਸੰਭਾਵੀ ਹਨ।

ਹਾਲਾਂਕਿ ਦੋਵੇਂ ਦੇਸ਼ ਪਰਮਾਣੂ ਹਥਿਆਰ ਰੱਖਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੈਨਾ ਨੀਤੀ ਅੱਤਵਾਦ ਦੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਪਾਰੰਪਰਿਕ ਸੈਨਾ ਕਾਰਵਾਈ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਨੀਤੀ ਅਮਰੀਕਾ, ਫਰਾਂਸ ਅਤੇ ਰੂਸ ਵਰਗੀਆਂ ਵੱਡੀਆਂ ਤਾਕਤਾਂ ਵੱਲੋਂ ਸਧਾਰਨ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਨਜ਼ੂਰ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।

ਕੁੱਲ ਮਿਲਾ ਕੇ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤਕ ਏਕਤਾ, ਭਰੋਸੇਯੋਗ ਸੈਨਾ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਅਤੇ ਗਲੋਬਲ ਕੂਟਨੀਤਿਕ ਮੋਹਰ ‘ਤੇ ਚੁੱਕੇ ਗਏ ਕਦਮ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਦਿਸ਼ਾ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਆਕਰਮਣ ਵਰਗੀਆਂ ਮਸ਼ਕਾਂ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਉੱਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਦਬਾਅ ਨਾਲ ਭਾਰਤ ਦਰਸਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਰਾਸ਼ਟਰ ਹੁਣ ਸਿਰਫ਼ ਸ਼ਬਦਾਂ ਨਾਲ ਨਹੀਂ, ਕਾਮਯਾਬ ਕਾਰਵਾਈ ਨਾਲ ਜਵਾਬ ਦੇਵੇਗਾ।

ਜਦਕਿ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਦੱਖਣੀ ਏਸ਼ੀਆ ‘ਤੇ ਟਿਕੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਇੱਕ ਗੱਲ ਪੱਕੀ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ – ਭਾਰਤ ਪਹਲਗਾਮ ਦਾ ਜਵਾਬ ਜਰੂਰ ਦੇਵੇਗਾ । ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਸੋਚ ਤੋਂ ਪਰ੍ਹੇ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦੇਣ ਦਾ ਜਾਹਰਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ।

ਲੇਖਕ: ਗੁਰਕੰਵਲ ਸਿੰਘ ਜਰਮਨੀ