ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਪੈਨਸ਼ਨ ਸਕੀਮ ਦਾ ਐਲਾਨ: NPS ‘ਵਾਤਸਲਿਆ’ ਸਕੀਮ ਹੋਈ ਸ਼ੁਰੂ: ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਆਨਲਾਈਨ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਕੀਤਾ ਲਾਂਚ; ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ ਮਾਪੇ

ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ (ਕੇਸਰੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨਿਊਜ਼ ਨੈੱਟਵਰਕ) : ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ ਨੇ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2024-25 ਦੇ ਬਜਟ ਵਿੱਚ NPS ‘ਵਾਤਸਲਿਆ’ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਕੇਂਦਰੀ ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ ਨੇ 18 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ NPS ਵਾਤਸਲਿਆ ਯੋਜਨਾ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਵਿੱਤ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਬਜਟ 2024 ਪੇਸ਼ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਇਸ ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। NPS ਵਾਤਸਲਿਆ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਵੱਡੇ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿੱਤੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ਸਕੀਮ ਵਿੱਚ ਮਾਪੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਤਰਫੋਂ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਬੱਚਾ ਬਹੁਮਤ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਖਾਤੇ ਨੂੰ ਨਿਯਮਤ NPS ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਬੱਚਾ ਇਸ ਨੂੰ ਖੁਦ ਚਲਾ ਸਕੇਗਾ।

 

 ਨਾਬਾਲਗ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਜਨਮ ਦਿਨ ‘ਤੇ NPS ਵਾਤਸਲਿਆ ਦਾ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ: ਸੀਤਾਰਮਨ

 

 ਐਨਪੀਐਸ ਵਾਤਸਲਿਆ ਸਕੀਮ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਮੌਕੇ ਬੋਲਦਿਆਂ, ਨਿਰਮਲਾ ਸੀਤਾਰਮਨ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮਾਪਿਆਂ ਅਤੇ ਸਰਪ੍ਰਸਤਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਬਾਲਗ ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਜਨਮ ਦਿਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਮੌਕਿਆਂ ‘ਤੇ ਐਨਪੀਐਸ ਵਾਤਸਲਿਆ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

 NPS ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਫੰਡ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। NPS ਯੋਗਦਾਨਾਂ ਨੂੰ ਉੱਚ ਰਿਟਰਨ ਲਈ ਸਟਾਕ ਅਤੇ ਬਾਂਡਾਂ ਵਰਗੇ ਮਾਰਕੀਟ-ਸਬੰਧਤ ਯੰਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

 

 NPS ਵਾਤਸਲਿਆ ਲਈ ਲੋੜੀਂਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼

 

 ਗਾਰਡੀਅਨ ਦੇ ਕੇਵਾਈਸੀ ਲਈ… ਆਧਾਰ, ਡਰਾਈਵਿੰਗ ਲਾਇਸੈਂਸ, ਪਾਸਪੋਰਟ, ਵੋਟਰ ਆਈ.ਡੀ., ਨਰੇਗਾ ਜੌਬ ਕਾਰਡ ਜਾਂ ਐਨ.ਪੀ.ਆਰ.

 

 ਬੱਚੇ ਦਾ ਜਨਮ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ- ਜਨਮ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ, ਸਕੂਲ ਛੱਡਣ ਦਾ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ, ਦਸਵੀਂ ਦਾ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ, ਪੈਨ ਜਾਂ ਪਾਸਪੋਰਟ

 

 

 NPS ‘ਵਾਤਸਲਿਆ’ ਸਕੀਮ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਵਾਲ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜਵਾਬ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ…

 

 ਸਵਾਲ- ਯੋਜਨਾ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਕੀ ਹੈ?  

ਜਵਾਬ– ਇਸ ਸਕੀਮ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਵਿੱਤੀ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ਅਤੇ ਬੱਚਤ ਦੀ ਆਦਤ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ। 

 

 ਸਵਾਲ- ਇਸ ਸਕੀਮ ਲਈ ਕੌਣ ਯੋਗ ਹੈ?

 

 ਜਵਾਬ– 18 ਸਾਲ ਤੱਕ ਦੇ ਸਾਰੇ ਬੱਚੇ।

 

 ਸਵਾਲ- ਕਿਸ ਦੇ ਨਾਂ ‘ਤੇ ਖਾਤਾ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਜਾਵੇਗਾ?

 

 ਜਵਾਬ– ਖਾਤਾ ਸਿਰਫ ਬੱਚੇ ਦੇ ਨਾਂ ‘ਤੇ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਜਾਵੇਗਾ, ਪਰ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਉਦੋਂ ਤੱਕ ਪੈਸੇ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਨਗੇ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਬਾਲਗ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ।

 

 ਸਵਾਲ- ਕੀ ਬੱਚੇ ਦੇ ਮਾਪੇ ਵੀ ਇਸ ਸਕੀਮ ਦੇ ਲਾਭਪਾਤਰੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੋਣਗੇ?

 

 ਜਵਾਬ– ਨਹੀਂ, ਇਸ ਸਕੀਮ ਦਾ ਸਿਰਫ਼ ਉਹੀ ਲਾਭਪਾਤਰੀ ਹੋਵੇਗਾ ਜਿਸ ਦੇ ਨਾਮ ‘ਤੇ ਖਾਤਾ ਹੋਵੇਗਾ।

 

 ਸਵਾਲ – NPS ਵਾਤਸਲਿਆ ਖਾਤਾ ਕਿਵੇਂ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਜਾਵੇਗਾ?

 

 ਜਵਾਬ: ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਬੈਂਕਾਂ, ਡਾਕਘਰਾਂ ਅਤੇ ਪੈਨਸ਼ਨ ਫੰਡਾਂ ਵਿੱਚ ਪੁਆਇੰਟ ਆਫ ਪ੍ਰੇਜ਼ੈਂਸ (ਪੀਓਪੀ) ਰਾਹੀਂ ਖਾਤੇ ਖੋਲ੍ਹੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉਪਭੋਗਤਾ ਇਸ ਖਾਤੇ ਨੂੰ ਆਨਲਾਈਨ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਈ-ਐਨਪੀਐਸ ਰਾਹੀਂ ਵੀ ਖੋਲ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹਨ।

 

 ਸਵਾਲ- ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀ ਹੈ?

 

 ਜਵਾਬ– ਵਾਤਸਲਿਆ ਖਾਤਾ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ 1000 ਰੁਪਏ ਨਾਲ ਖੋਲ੍ਹਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਿਵੇਸ਼ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਉਪਰਲੀ ਸੀਮਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।

 

 ਸਵਾਲ- ਕੀ ਐਨਪੀਐਸ ਵਾਤਸਲਿਆ ਰਾਹੀਂ ਅੱਧ ਵਿਚਕਾਰ ਪੈਸੇ ਕਢਵਾਉਣੇ ਸੰਭਵ ਹੋਣਗੇ?

 

 ਜਵਾਬ– ਹਾਂ, ਕੁੱਲ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਲਾਕ-ਇਨ ਪੀਰੀਅਡ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਮ੍ਹਾ ਰਾਸ਼ੀ ਦਾ 25% ਕਢਵਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ ਇਹ ਸਿਰਫ ਸਿੱਖਿਆ ਜਾਂ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਵਾਪਸ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

 

 ਸਵਾਲ- ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਕਿੰਨੀ ਵਾਰ ਪੈਸੇ ਕਢਵਾ ਸਕਦਾ ਹੈ?

 

 ਜਵਾਬ– ਬੱਚੇ ਦੇ 18 ਸਾਲ ਦੇ ਹੋਣ ਤੱਕ ਤੁਸੀਂ ਕੁੱਲ ਜਮ੍ਹਾਂ ਰਕਮ ਦਾ 25% ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਕਢਵਾ ਸਕਦੇ ਹੋ।

 

 ਸਵਾਲ- ਇਹ ਆਮ ਐਨਪੀਐਸ ਸਕੀਮ ਵਿੱਚ ਕਦੋਂ ਸ਼ਿਫਟ ਹੋਵੇਗਾ?

 

 ਜਵਾਬ– ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਬੱਚਾ 18 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਦਾ ਖਾਤਾ NPS ਟੀਅਰ-1 ਯਾਨੀ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਿਫਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

 

 ਸਵਾਲ- ਕੀ ਵਿਚਕਾਰੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਹੈ?

 

 ਜਵਾਬ– ਨਹੀਂ, ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਬੱਚਾ 18 ਸਾਲ ਦਾ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ, ਇਸ ਸਕੀਮ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ।

 

 10,000 ਰੁਪਏ ਦੀ SIP 63 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਫੰਡ ਬਣਾਏਗੀ

 ਸਾਰੇ ਮਾਪੇ ਜਾਂ ਸਰਪ੍ਰਸਤ, ਭਾਵੇਂ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕ, NRI ਜਾਂ OCI, ਆਪਣੇ ਨਾਬਾਲਗ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ‘NPS ਵਾਤਸਲਿਆ’ ਖਾਤਾ ਖੋਲ੍ਹ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਮੰਨ ਲਓ ਤੁਹਾਡੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਉਮਰ 3 ਸਾਲ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਸਕੀਮ ਵਿੱਚ 10,000 ਰੁਪਏ ਦੀ SIP ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਜਦੋਂ ਬੱਚਾ 18 ਸਾਲ ਦਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਲਗਭਗ 63 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਫੰਡ ਇਕੱਠਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ.। 

 

 NPS 2004 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਇਹ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ‘ਤੇ ਨਿਯਮਤ ਆਮਦਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ।

 

 • ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਾਰੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ਆਮਦਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ 2004 ਵਿੱਚ NPS ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਪੈਨਸ਼ਨ ਫੰਡ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਅਥਾਰਟੀ (PFRDA) ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

 

 • ਸਕੀਮ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ਕ ਆਪਣੀ ਪਸੰਦ ਅਨੁਸਾਰ ਇਕੁਇਟੀ, ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਬਾਂਡ, ਸਰਕਾਰੀ ਬਾਂਡਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਵੇਸ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਆਟੋ-ਚੋਇਸ ਲਾਈਫ ਸਾਈਕਲ ਫੰਡ ਚੁਣਨ ਦਾ ਵਿਕਲਪ ਵੀ ਹੈ।

 

 • ਰਿਟਾਇਰਮੈਂਟ ‘ਤੇ, ਕਾਰਪਸ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਪਾਲਿਸੀ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਐਕਟ 80C ਅਤੇ 80CCD (1B) ਦੇ ਤਹਿਤ ਵੀ ਟੈਕਸ ਕਟੌਤੀ ਉਪਲਬਧ ਹੈ।

 

 ਬੈਂਕ ਤੋਂ ਦੋ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ NPS ਖਾਤੇ ਲਏ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ NPS ਵਿੱਚ ਦੋ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖਾਤੇ ਉਪਲਬਧ ਹਨ। ਟੀਅਰ-1 ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਫੰਡ ਕਢਵਾਉਣ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਨਿਵੇਸ਼ 500 ਰੁਪਏ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਟੀਅਰ-2 ਖਾਤੇ ਵਿੱਚ ਤਰਲਤਾ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਘੱਟੋ-ਘੱਟ ਯੋਗਦਾਨ 1,000 ਰੁਪਏ ਹੈ। ਬੈਂਕ ਰਾਹੀਂ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।