ਕੇਸਰੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨਿਊਜ਼ ਨੈੱਟਵਰਕ: ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਫੋਨ ‘ਤੇ ਕਿਸੇ ਅਣਜਾਣ ਨੰਬਰ ਤੋਂ ਕਾਲ ਆਵੇਗੀ ਤਾਂ ਕਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦਾ ਨਾਮ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗਾ। ਟਾਈਮਜ਼ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ (TOI) ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਟੈਲੀਕਾਮ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਮੁੰਬਈ ਅਤੇ ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਕਲ ਵਿੱਚ ਟਰਾਇਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ। ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹ ਸੇਵਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਹੈ। ਕਾਲਿੰਗ ਨੇਮ ਪ੍ਰੈਜ਼ੈਂਟੇਸ਼ਨ (ਸੀਐਨਏਪੀ) ਨੂੰ ਸਪੈਮ ਅਤੇ ਫਰਾਡ ਕਾਲਾਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਦੇ ਇੱਕ ਤਰੀਕੇ ਵਜੋਂ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਟੈਲੀਕਾਮ ਰੈਗੂਲੇਟਰੀ ਅਥਾਰਟੀ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਦਬਾਅ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੇ ਇਹ ਟੈਸਟਿੰਗ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਹੈ।
ਟੈਲੀਕਾਮ ਕੰਪਨੀਆਂ CNP ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ
ਟੈਲੀਕਾਮ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਇਕ ਸੀਨੀਅਰ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੀਐਨਪੀ ਕਿਵੇਂ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ, ਇਸ ਦੇ ਨਤੀਜਿਆਂ ਨੂੰ ਜਾਣਨ ਲਈ ਅਸੀਂ ਸੀਮਤ ਗਿਣਤੀ ਵਿਚ ਇਸ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਇਸ ‘ਚ ਇਨਕਮਿੰਗ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਨੰਬਰ ਦੇ ਨਾਲ ਕਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦਾ ਨਾਂ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗਾ। ਅਸੀਂ ਟੈਲੀਕਮਿਊਨੀਕੇਸ਼ਨ ਵਿਭਾਗ ਨਾਲ ਟੈਸਟਿੰਗ ਨਤੀਜੇ ਸਾਂਝੇ ਕਰਾਂਗੇ ਤਾਂ ਜੋ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਸੇਵਾ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਵਿਹਾਰਕ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕੇ।
ਇਹ ਸੇਵਾ ਟਰੱਕਰ ਵਰਗੀ ਹੋਵੇਗੀ
ਟਰੂਕਾਲਰ ਇੰਡੀਆ ਦੇ ਮੈਨੇਜਿੰਗ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਰਿਸ਼ਿਤ ਝੁਨਝੁਨਵਾਲਾ ਨੇ ਮਨੀਕੰਟਰੋਲ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸੀਐਨਏਪੀ ਸੇਵਾ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਮੌਜੂਦਾ ਕਾਲਰ ਆਈਡੀ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਵਰਗੀ ਹੋਵੇਗੀ, ਪਰ ਇਸ ਦਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕਾਰੋਬਾਰ ‘ਤੇ ਕੋਈ ਮਾੜਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗਾ।
60% ਲੋਕ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਪੈਮ ਕਾਲਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਨ
ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਟੈਲੀਕਾਮ ਆਪਰੇਟਰਾਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰੀਆਂ ਫਰਜ਼ੀ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਲਾਂ ਨੂੰ ਬਲੌਕ ਕਰਨ ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਜੋ ਕਾਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਨੰਬਰਾਂ ਤੋਂ ਜਾਪਦੀਆਂ ਹਨ। ਦੂਰਸੰਚਾਰ ਵਿਭਾਗ (ਡੀਓਟੀ) ਨੂੰ ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਮਿਲ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਕਾਲਾਂ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਸਾਈਬਰ ਅਪਰਾਧ ਅਤੇ ਵਿੱਤੀ ਧੋਖਾਧੜੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਸਵਾਲ- ਸਪੈਮ ਕਾਲ ਜਾਂ ਮੈਸੇਜ ਕੀ ਹਨ?
ਜਵਾਬ- ਸਪੈਮ ਕਾਲਾਂ ਜਾਂ ਸੰਦੇਸ਼ ਅਣਜਾਣ ਨੰਬਰਾਂ ਤੋਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਕਾਲਾਂ ਜਾਂ ਸੰਦੇਸ਼ ਹਨ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੋਨ ਲੈਣ, ਕ੍ਰੈਡਿਟ ਕਾਰਡ ਲੈਣ, ਲਾਟਰੀ ਜਿੱਤਣ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਕੰਪਨੀ ਤੋਂ ਕੋਈ ਸੇਵਾ ਜਾਂ ਉਤਪਾਦ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਧੋਖਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਰੀਆਂ ਕਾਲਾਂ ਜਾਂ ਸੁਨੇਹੇ ਤੁਹਾਡੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।
ਸਵਾਲ- ਕਿਹੜੇ ਲੋਕ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਪੈਮ ਕਾਲਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ?
ਜਵਾਬ: ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ, ਸਪੈਮ ਕਾਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਸਪੈਮ ਕਾਲਾਂ ਨੂੰ ਚੁੱਕਦੇ ਅਤੇ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਕਿਸੇ ਸਪੈਮ ਕਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡਾ ਨੰਬਰ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਨੰਬਰਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਕਾਲਾਂ ਨੂੰ ਚੁੱਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਵਿਗਿਆਪਨ ਕੰਪਨੀਆਂ ਜਾਂ ਘੁਟਾਲੇ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸੋਚਦੇ ਹਨ ਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਸਮੇਂ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਜਿੰਨਾ ਘੱਟ ਤੁਸੀਂ ਸਪੈਮ ਦੇ ਜਾਲ ਵਿੱਚ ਫਸੋਗੇ, ਘੱਟ ਸਪੈਮ ਕਾਲਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਣਗੀਆਂ।
ਸਵਾਲ- ਇਹ ਕੰਪਨੀਆਂ ਤੁਹਾਡਾ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ ਕਿੱਥੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ?
ਜਵਾਬ: ਬਹੁਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਸਵਾਲ ਉੱਠਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਮੈਂ ਇਸ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਕੋਈ ਸੇਵਾ ਨਹੀਂ ਲਈ ਤਾਂ ਮੇਰਾ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ ਕੰਪਨੀ ਕੋਲ ਕਿਵੇਂ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ। ਦਰਅਸਲ, ਇਹ ਉਪਭੋਗਤਾ ਹਨ ਜੋ ਜਾਣੇ-ਅਣਜਾਣੇ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ ਭੇਜਦੇ ਹਨ।
ਕੁਝ ਕੰਪਨੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਤੁਹਾਡਾ ਨਿੱਜੀ ਡੇਟਾ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤੁਹਾਡਾ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ ਜਾਂ ਈਮੇਲ ਆਈਡੀ, ਉਮਰ ਜਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਸ਼ੌਕ ਤੀਜੀ ਧਿਰ ਨੂੰ ਵੇਚਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸੇ ਸੇਵਾ ਲਈ ਸਾਈਨ ਅੱਪ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਕੁਝ ਕੰਪਨੀਆਂ ਆਪਣੇ ਨਿਯਮਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਦੱਸਦੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਵਿਗਿਆਪਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਤੁਹਾਡੇ ਡੇਟਾ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਜਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਤੀਜੀਆਂ ਧਿਰਾਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝਾ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਸਾਡੇ ਵਿੱਚੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਨਿਯਮ ਅਤੇ ਸ਼ਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਖੇਚਲ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ।
ਜਿਵੇ ਕੀ-
• ਜਦੋਂ ਵੀ ਅਸੀਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਖਾਤਾ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਾਂ, ਅਸੀਂ ਉੱਥੇ ਆਪਣਾ ਨੰਬਰ ਦਰਜ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।
• ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਪਲੇ ਸਟੋਰ ਤੋਂ ਕੋਈ ਐਪ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰਦੇ ਹਾਂ, ਤਾਂ ਇਸਨੂੰ ਸਾਡੇ ਫ਼ੋਨ ਨੰਬਰ ਸਮੇਤ ਸਾਡੇ ਪੂਰੇ ਫ਼ੋਨ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
• ਕਿਸੇ ਮਾਲ ਜਾਂ ਸ਼ਾਪਿੰਗ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ਤੋਂ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਆਪਣਾ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰ ਦਰਜ ਕਰੋ।
• ਬਿਨਾਂ ਜਾਂਚ ਕੀਤੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ‘ਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਜਾਂ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ‘ਤੇ ਆਪਣਾ ਫ਼ੋਨ ਨੰਬਰ ਪੋਸਟ ਕਰੋ।
ਇੱਥੋਂ ਇਹ ਕੰਪਨੀਆਂ ਤੁਹਾਡਾ ਨੰਬਰ ਦੂਜੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਨੂੰ ਵੇਚਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵਿਗਿਆਪਨ ਕੰਪਨੀਆਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਾਲ ਜਾਂ ਮੈਸੇਜ ਭੇਜਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਸਵਾਲ- ਸਪੈਮ ਕਾਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵੇਲੇ ਕਿਹੜੀਆਂ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ?
ਜਵਾਬ– ਸਪੈਮ ਕਾਲਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਨੰਬਰ ਆਮ ਮੋਬਾਈਲ ਨੰਬਰਾਂ ਦੇ ਸਮਾਨ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਗਲਤੀ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸਪੈਮ ਕਾਲ ਚੁੱਕ ਲਈ ਹੈ, ਤਾਂ ਕੁਝ ਸਾਵਧਾਨੀਆਂ ਵਰਤਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ। ਜਿਵੇ ਕੀ-
• ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੋਈ ਕਾਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਾਲਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਖੁਦ ਜਾਂ AI ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਰਾਹੀਂ ਇੱਕ ਨੰਬਰ ਦਬਾਉਣ ਲਈ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਫ਼ੋਨ ਨੂੰ ਡਿਸਕਨੈਕਟ ਕਰ ਦਿਓ, ਕਿਉਂਕਿ ਘੁਟਾਲੇਬਾਜ਼ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸ ਚਾਲ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਨ।
• ਫ਼ੋਨ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਨਾ ਦਿਓ। ਖਾਸ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਉਹ ਸਵਾਲ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ “ਹਾਂ” ਜਾਂ “ਨਹੀਂ” ਨਾਲ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਕਾਲ ਦੇ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਕੋਈ ਗਲਤੀ ਹੈ?
• ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿਸੇ ਅਣਜਾਣ ਕਾਲ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਸ਼ੱਕ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਦੇ ਵੀ ਕੋਈ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਜਿਵੇਂ ਖਾਤਾ ਨੰਬਰ, ਸ਼ੌਕ, ਉਮਰ ਜਾਂ ਪਛਾਣ ਸੰਬੰਧੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾ ਦਿਓ।
• ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੋਈ ਕਾਲ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਕਿਸੇ ਬੈਂਕ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਸਰਕਾਰੀ ਏਜੰਸੀ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਮੰਗ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਰੰਤ ਫ਼ੋਨ ਨੂੰ ਡਿਸਕਨੈਕਟ ਕਰ ਦਿਓ।
• ਤਸਦੀਕ ਲਈ ਬੈਂਕ ਜਾਂ ਸਰਕਾਰੀ ਏਜੰਸੀ ਦੀ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ‘ਤੇ ਦਿੱਤੇ ਫ਼ੋਨ ਨੰਬਰ ‘ਤੇ ਕਾਲ ਕਰੋ। ਇੱਕ ਈਮੇਲ ਜਾਂ ਟੈਕਸਟ ਸੁਨੇਹਾ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਜਾਇਜ਼ ਸਰੋਤ ਤੋਂ ਇੱਕ ਫੋਨ ਕਾਲ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
• ਸਾਵਧਾਨ ਰਹੋ ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ‘ਤੇ ਫ਼ੋਨ ਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਤੁਰੰਤ ਕੋਈ ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਣ ਲਈ ਦਬਾਅ ਪਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।