ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ (ਕੇਸਰੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨਿਊਜ਼ ਨੈੱਟਵਰਕ) : ਸਰਕਾਰ ਫਰਜ਼ੀ ਵੀਡੀਓ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਨਿਯਮ ਲਿਆਉਣ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਅਸ਼ਵਿਨੀ ਵੈਸ਼ਨਵ ਨੇ ਅੱਜ 23 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਕਾਨਫਰੰਸ ਵਿੱਚ ਇਸ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਡੀਪਫੇਕ ਲੋਕਤੰਤਰ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਖ਼ਤਰੇ ਵਜੋਂ ਉੱਭਰਿਆ ਹੈ।’

ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਏਆਈ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ‘ਤੇ ਮੀਟਿੰਗ ਲਈ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਰ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰਾ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਡੀਪਫੇਕ ਦੇ ਖ਼ਤਰੇ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਸਮਾਜਿਕ ਖਤਰਾ ਬਣ ਕੇ ਉਭਰਿਆ ਹੈ।

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ ਵੀ 17 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਡੀਪ ਫੇਕ ‘ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇੱਕ ਵੀਡੀਓ ਵਿੱਚ ਮੈਨੂੰ ਗਰਬਾ ਗੀਤ ਗਾਉਂਦੇ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਕਈ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਆਨਲਾਈਨ ਉਪਲਬਧ ਹਨ।

ਕੇਂਦਰੀ ਮੰਤਰੀ ਅਸ਼ਵਨੀ ਵੈਸ਼ਨਵ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਸਰਕਾਰ ਡੀਪਫੇਕ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਲਈ ਕਾਨੂੰਨ ਲਿਆਉਣ ਜਾ ਰਹੀ ਡਰਾਫਟ ਅਗਲੇ ਕੁਝ ਹਫਤਿਆਂ ‘ਚ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ।

ਅਸ਼ਵਨੀ ਵੈਸ਼ਨਵ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਡੀਪ ਫੇਕ ‘ਤੇ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ‘ਤੇ ਤੁਰੰਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਅਗਲੇ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰੈਗੂਲੇਸ਼ਨ ਦਾ ਖਰੜਾ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ, ਤਾਂ ਜੋ ਸਮਾਜ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਜਲਦੀ ਤੋਂ ਜਲਦੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕੇ।

ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ- ਸਾਨੂੰ 4 ਚੀਜ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਇਕੱਠੇ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਹੋਵੇਗਾ।

• ਪਹਿਲਾਂ – ਡੀਪ ਫੇਕ ਨੂੰ ਪੋਸਟ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇ

ਦੂਜਾ – ਡੀਪਫੇਕ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਨੂੰ ਵਾਇਰਲ ਹੋਣ ਤੋਂ ਕਿਵੇਂ ਰੋਕਿਆ ਜਾਵੇ

ਤੀਜਾ- ਰਿਪੋਰਟਿੰਗ ਵਿਧੀ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਸੁਧਾਰਿਆ ਜਾਵੇ

ਚੌਥਾ- ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਮਿਲ ਕੇ ਕੰਮ ਕਰੋ

ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ।ਵੈਸ਼ਨਵ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਡੀਪਫੇਕ ਦੇ ਨਿਰਮਾਤਾਵਾਂ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਹੋਸਟ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਤੈਅ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਰੈਗੂਲੇਸ਼ਨ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ, ਨਵੇਂ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਜਾਂ ਮੌਜੂਦਾ ਨਿਯਮਾਂ ਵਿੱਚ ਸੋਧ ਕਰਕੇ ਲਿਆਂਦਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਪੀਐਮ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਡੀਪ ਫੇਕ ਤਕਨੀਕ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ

ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਡੀਪਫੇਕ ਵੀਡੀਓ ਬਾਰੇ ਕਿਹਾ ਸੀ – ‘ਇਹ ਵੀਡੀਓ AI ਦੀ ਤਾਕਤ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ। ਵੰਨ-ਸੁਵੰਨੇ ਸਮਾਜ ਵਿਚ ਛੋਟੀਆਂ-ਛੋਟੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ‘ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀਆਂ ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਠੇਸ ਪਹੁੰਚਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਉੱਥੇ ਇਹ ਮੁਸੀਬਤ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਜਦੋਂ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ AI ਨੂੰ ਲੈਕੇ ਸਵਾਲ ਕੀਤਾ, ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਜਦੋਂ AI ਦਾ ਪ੍ਰਚਾਰ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਮੈਨੂੰ ਮਿਲੇ ਤਾਂ ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਸਿਗਰਟ ‘ਤੇ ਲਿਖੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਵਾਂਗ ਹੈ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਮੈਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਜੋ ਕੋਈ ਵੀ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਉਸ ‘ਤੇ ਇਕ ਚੇਤਾਵਨੀ ਲਿਖੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਕਿ ‘ਇਹ ਡੀਪਫੇਕ ਤੋਂ ਬਣਿਆ ਹੈ’। 

ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ 17 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਭਾਜਪਾ ਹੈੱਡਕੁਆਰਟਰ ਵਿੱਚ ਦੀਵਾਲੀ ਮਿਲਨ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਡੂੰਘੇ ਫੇਕ ਵੀਡੀਓਜ਼ ‘ਤੇ ਚਿੰਤਾ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀ।

ਹਾਲ ਹੀ ‘ਚ ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਰਸ਼ਮਿਕਾ ਮੰਡਾਨਾ ਅਤੇ ਕਾਜੋਲ ਦਾ ਡੀਪਫੇਕ ਵੀਡੀਓ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਵਾਇਰਲ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਜ਼ਾਰਾ ਪਟੇਲ ਨਾਂ ਦੀ ਲੜਕੀ ਦਾ ਚਿਹਰਾ ਰਸ਼ਮਿਕਾ ਦੇ ਚਿਹਰੇ ਨਾਲ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਅਮਿਤਾਭ ਬੱਚਨ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਰਸ਼ਮਿਕਾ ਮੰਡਾਨਾ ਤੱਕ ਸਾਰਿਆਂ ਨੇ ਹੈਰਾਨੀ ਜਤਾਈ ਸੀ।

ਐਕਸ ਪੋਸਟ ‘ਚ ਰਸ਼ਮਿਕਾ ਨੇ ਲਿਖਿਆ, ‘ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਕਹਾਂ ਤਾਂ ਅਜਿਹਾ ਕੁਝ ਨਾ ਸਿਰਫ ਮੇਰੇ ਲਈ, ਸਗੋਂ ਸਾਡੇ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਬਹੁਤ ਡਰਾਉਣਾ ਹੈ। ਜੇ ਸਕੂਲ ਜਾਂ ਕਾਲਜ ਵਿਚ ਪੜ੍ਹਦਿਆਂ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਅਜਿਹਾ ਹੋਇਆ ਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਮੈਂ ਇਸ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਬਾਰੇ ਸੋਚਿਆ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀ। 

ਡੀਪਫੇਕ ਕੀ ਹੈ?

ਅੱਜ ਦੇ ਡਿਜੀਟਲ ਯੁੱਗ ਵਿੱਚ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਕਈ ਵਾਰ ਗਲਤ ਖ਼ਬਰਾਂ ਅਤੇ ਗੁੰਮਰਾਹਕੁੰਨ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਫੈਲਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ।

ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵੀ ਵੰਡੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਨੂੰ ਡੀਪਫੇਕ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਅਸਲੀ ਅਤੇ ਨਕਲੀ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨਾ ਬਹੁਤ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ। ਇਸ ‘ਚ ਆਰਟੀਫਿਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ (AI) ਅਤੇ ਮਸ਼ੀਨ ਲਰਨਿੰਗ ਸਾਫਟਵੇਅਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।

ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ, ਮੀਡੀਆ ਫਾਈਲਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਫੋਟੋਆਂ, ਆਡੀਓ ਅਤੇ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਦੀ ਇੱਕ ਕਨਵਰਟਡ ਕਾਪੀ ਬਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਅਸਲ ਫਾਈਲ ਵਰਗੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਸਧਾਰਨ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ, ਡੀਪਫੇਕ ਮੋਰਫ ਵੀਡੀਓ ਦਾ ਇੱਕ ਉੱਨਤ ਰੂਪ ਹੈ।

ਆਰਟੀਫਿਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ (AI) ਅਤੇ ਮਸ਼ੀਨ ਲਰਨਿੰਗ ਸੌਫਟਵੇਅਰ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਡੀਪਫੇਕ ਵਿੱਚ, ਨਕਲੀ ਨੂੰ ਅਸਲੀ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।